Προετοιμασίες για το χειμώνα

[Περιοδικό ne.o. - Οκτώβριος 2004]

Ακούμε τελευταία πως "απελευθερώνονται επιτέλους τα κονδύλια και τα έργα του ΚΠΣ, γεγονός που θα δώσει την πολυαναμενόμενη ανάσα στην ελληνική αγορά πληροφορικής και όχι μόνο". Μάλιστα, "αυτή τη φορά τα χρήματα θα βγουν όντως στην αγορά διότι η νέα κυβέρνηση είναι αποφασισμένη κλπ, κλπ". Οι εταιρίες ετοιμάζονται, όπως περίπου προετοιμάζονταν οι οικογένειες για το χειμώνα στις παιδικές μας εκθέσεις: οι προσφορές διαγωνισμών που δεν έγιναν ποτέ βγαίνουν και πάλι από τα συρτάρια, ξεσκονίζονται και επικαιροποιούνται. Στα lobby των κεντρικών ξενοδοχείων και στα τηλέφωνα καθορίζονται οι νέες συμμαχίες ή επανεπιβεβαιώνονται οι παλιές: εσείς εδώ, εμείς εκεί, θα κατεβείτε στο τάδε έργο αλλά ακριβότεροι από εμάς, και το αυτό θα πράξουμε και δια υμάς όταν μας το ζητήσετε, το "τρίγωνο" θα κλείσει μέσω του τάδε νέου παράγοντα που "είναι μέσα στα πράγματα" και όλα αυτά που όλοι ξέρουν ότι συμβαίνουν και λίγοι παραδέχονται.

Η κεντρική ιδέα είναι, λίγο ως πολύ, να καταναλωθούν οι κοινοτικοί πόροι που θα βγουν στην αγορά και να ωφεληθούν, ασφαλώς, όλοι όσοι θα συμμετάσχουν σε αυτό. Εχουμε πολλάκις χαρακτηρίσει ως άρρωστο το φαινόμενο εξάρτησης της αγοράς από τους πόρους αυτούς. Είναι άλλο πράγμα να συναξιοποιούνται οι όποιοι πόροι στα πλαίσια επενδύσεων που ούτως ή άλλως ήταν σχεδιασμένες και επρόκειτο να γίνουν, και άλλο να γίνονται με περισσότερη ή λιγότερη επίφαση κάποιες επενδύσεις επ' ευκαιρίαν των κοινοτικών πόρων (αν όχι μόνο και μόνο επειδή αυτοί υπάρχουν). Αν λογαριάσει κανείς ότι σήμερα η υπερτιμολόγηση (ειδικά στην τάξη μεγέθους που συνέβαινε στο παρελθόν) δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, τότε η είσοδος των πόρων στην αγορά είναι το πολύ το μισό από το κεφάλαιο που πρέπει να διατεθεί. Το υπόλοιπο είναι εθνικό, ιδιωτικό ή δημόσιο.

Εδώ, όμως, αρχίζουν τα δύσκολα διότι, σύμφωνα πάντα με τις ειδήσεις και τις εφημερίδες, και οι ρυθμοί ανάπτυξης θα πέσουν, και χρήμα δεν υπάρχει στα ταμεία, και πολλά άλλα. Φαίνεται ότι οι προηγούμενοι διαχειριστές, εκτός από την λογιστική εικονική πραγματικότητα, μας άφησαν για κληρονομιά και εικονικά ταμεία, οι δε ιδιώτες μόνο αποφασισμένοι να επενδύσουν δεν φαίνονται. Χρήματα υπάρχουν, όμως δεν γίνονται επενδύσεις και τα νέα που κατά καιρούς φτάνουν στη δημοσιότητα ότι λ.χ. οι ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα είναι το 0,5% του ΑΕΠ ενώ στην ΕΕ κυμαίνονται στο 14%, μάλλον συνηγορούν στην διαφαινόμενη παρατεταμένη δυστοκία της αγοράς.

Τι λείπει; Κατά τα λεγόμενα και γραφόμενα, δεν λείπει τίποτε: είμαστε μεγαλομεσαίοι ευρωπαίοι, έχουμε τους μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης, και η αγορά μας γίνεται ολοένα και περισσότερο ανταγωνιστική. Αυτό είναι το δεύτερο στοιχείο της κληρονομιάς που μας άφησαν οι άνθρωποι της Αλλαγής: η διαστρέβλωση των εννοιών και η εκούσια δημιουργία μιας ανύπαρκτης πραγματικότητας την οποία μερικοί κοντεύουν να πιστέψουν. Μόνο που οι διαδικασίες των (εξ Ευρώπης ορμόμενων) διαχειριστικών αρχών είναι πλέον πολύ πιο δύσκολες και οι αριθμοί δύσκολα "κουμπώνουν" με την πραγματικότητα της (μη) ανταγωνιστικότητάς μας, και ας λέμε εμείς ό,τι θέλουμε.

Αυτό που πραγματικά φαίνεται να λείπει, είναι η πίστη στις ιδέες και τις δυνάμεις μας. Οποιος πιστεύει στις δυνάμεις του δεν περιμένει "τα λεφτά του ΚΠΣ". Διεκδικεί, μάχεται και κερδίζει, ακόμη και όταν όλοι γύρω του γελούν ακριβώς επειδή αυτός δεν περιμένει "τα λεφτά του ΚΠΣ". Ο ιδιώτης επενδυτής σταματά να αναζητά τραπεζίτες αλλά βρίσκει συνεργάτες που θα δημιουργήσουν. Ο κόσμος εκεί έξω περιμένει να κατακτηθεί και καμία κατάκτηση δεν έγινε με "λεφτά του ΚΠΣ". Υπάρχουν πολλοί τρόποι να συνειδητοποιηθεί η σκληρότητα, η πρόκληση, αλλά και η γοητεία αυτής της πραγματικότητας. Ας διαλέξει ο καθένας τον δικό του.