Έλληνες Ευρωπαίοι

[Περιοδικό ne.o. - Ιούλιος 2004]

Ανάμεσα στις κατευθύνσεις των προ δεκαετίας δηλώσεων Ευρωπαϊκής πολιτικής για την Παιδεία ήταν και η ανάγκη "διαμόρφωσης συνείδησης κοινής ιστορικής καταγωγής των Ευρωπαίων πολιτών". Παρά το γεγονός ότι η κοινή ιστορική καταγωγή των Ευρωπαίων μπορεί να αμφισβητηθεί και φαίνεται να προσβάλλει ιδιαίτερα λαούς όπως οι (αρχαίοι) Ελληνες, λίγοι έδωσαν σημασία στο πραγματικό νόημα της κατεύθυνσης να ενσωματωθεί αυτή η αρχή στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες. Οι περισσότεροι ασχολήθηκαν με την εξίσωση των ΑΕΙ με τα ΤΕΙ, με τη διεύρυνση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε νέα ή αναπαλαιωμένα κτίρια που ονομάστηκαν "Πανεπιστήμια", καθώς και με τη συγγραφή νέων βιβλίων και συγγραμμάτων όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων η οποία μάλιστα έγινε με διαδικασίες σημαντικότερες από το περιεχόμενο.

Ο ρυθμός με τον οποίο εισήχθησαν προς εφαρμογή αυτές και άλλες κατευθύνσεις ήταν τόσο καταιγιστικός που λίγοι αντελήφθησαν αυτά που πραγματικά συνέβησαν στην Παιδεία και όχι μόνο. Σε αυτό βοήθησαν ιδιαίτερα οι "ελεύθερες" τηλεοράσεις μέσα από την άσκηση του "ενημερωτικού" τους λειτουργήματος η οποία συνέβαλλε στη διαμόρφωση πολλών αισθητικών και πολιτικών κριτηρίων, αλλά και η γενικότερη εσωτερική περιρέουσα ατμόσφαιρα την οποία όλοι εμείς εκπαιδευτήκαμε να αντιλαμβανόμαστε ως επικαιρότητα. Σήμερα, η "συνείδηση κοινής ιστορικής καταγωγής" των ευρωπαίων ηχεί ως πταίσμα μπροστά σε αυτά που φαίνεται ότι έφτασαν να προσδιορίζουν τον "Ευρωπαίο πολίτη". Ας επικεντρώσουμε στον Ελληνα Ευρωπαίο.

Οσοι απορούσαν πώς γίνεται στις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης να υπάρχει τόση οργάνωση και τόση ηρεμία κατά τη διάρκεια των νυχτερινών ορών, μπορούν να αρχίσουν να αναζητούν την εξήγηση σε ορισμένες ειδήσεις που περνούν (όχι τυχαία) "στα ψιλά". Ετσι, τα χρέη των Ελλήνων Ευρωπαίων ξεπερνούν πλέον το 50% του ελληνικού ΑΕΠ, πράγμα που σημαίνει ότι και να θέλουμε, δεν μπορούμε να έχουμε άλλη άποψη αλλά κυρίως δεν μπορούμε να αναλάβουμε άλλη δράση πέρα από αυτή που είναι "στα πλαίσια" του πανταχόθεν "ρεαλισμού" της "κεντρώας" τηλεπραγματικότητας.

Οι επιχειρήσεις που χτίστηκαν με τη φορολογία των Ελλήνων και δραστηριοποιούνται σε τομείς στρατηγικής σημασίας, σήμερα αποτιμώνται τεμαχισμένες στο χρηματιστήριο, δεσμευμένες να παράγουν κέρδη με ρυθμούς για την ετήσια αύξηση των οποίων κάποιοι μεσίτες έχουν δεσμευτεί. Κάποιες δε από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις που αυτο-προβάλλονταν ως ατμομηχανές της νέας οικονομίας, αφού έγιναν "δημόσιες" το 99, σήμερα παρακαλούν να βγουν από το χρηματιστηριακό ταμπλώ κατηγορώντας τους πάντες εκτός από τους εαυτούς τους για την ανικανότητά τους να λειτουργήσουν χωρίς τα δημόσια χρήματα των ΚΠΣ. Μέσα σε όλα αυτά, η Ευρώπη της "ελευθερίας" (και) των επαγγελμάτων, διατάζει την "απελευθέρωση" των "κλειστών" επαγγελμάτων μεταξύ άλλων μηχανικών, δικηγόρων, αλλά και "επαγγελμάτων υγείας".

Τι προσδιορίζει τη συνείδησή μας σχετικά με την Ευρώπη και τελικά την Ευρωπαϊκή μας ταυτότητα; Μήπως η θέση μας για όλα αυτά και για άλλα πολλά; Μήπως η θέση μας στον Ευρωπαϊκό καταμερισμό εργασίας; Οχι, αγαπητοί αναγνώστες. Τη θέση μας στην Ευρώπη την προσδιορίζει η πορεία μας στη Eurovision, στο ποδόσφαιρο, στα καλλιστεία, στο life style, στο modeling και σε άλλα αντίστοιχα πεδία "άμιλλας". Η σημαία είναι πλέον ένα πανί για κούνημα στα γήπεδα και στους διαγωνισμούς τραγουδιού. Αυτά εκπαιδευτήκαμε και αποδεχθήκαμε ότι ενώνουν τους σύγχρονους κατοίκους της χώρας που γέννησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες και σήμερα τους διοργανώνει ως πολιτικά ορθός μεσίτης αγωνιώντας, μέσα από τα χαμόγελα, για το "μετά". Αισθανόμαστε Ελληνες με υπόσταση στην Ευρώπη όχι γιατί δημιουργούμε κάτι, αλλά γιατί είμαστε "όμορφοι", "μοδάτοι", "trendy" ή "παιχταράδες". Και μάλιστα, πανηγυρίζουμε γεμάτοι "εθνική υπερηφάνεια" για όλα αυτά, δικαιώνοντας αυτούς που λένε ότι τα πανηγύρια είναι ο φυσικός μας χώρος.